"O problema real é o financiamento local e non se resolve cun endebedamento a longo prazo que é un negocio para a banca privada" [pleno-maio 12].

* Intervención de Paula Vázquez Verao, da Asemblea Nacionalista de Sober no pleno extraordinario do 11 de maio de 2011 no que se daba conta o plano de axuste elaborado polo goberno local de acordo co Real Decreto Lei 4/2012.

O goberno local presentou un plan de axuste, coa relación de obrigas pendentes de pago do Concello de Sober, para acollerse ao Real Decreto Lei 4/2010, que permite financiar o pago aos proveedores das entidades locais acolléndose a unha operación de endebedamento a longo prazo.

A Asemblea Nacionalista de Sober consideramos que é unha medida coxuntural e que non incide no problema de fondo que á a insuficiencia económica dos concellos, no que Sober é un exemplo de cómo cada ano se recorre a procedementos de recoñecemento extraxudicial de créditos para pagar facturas do ano anterior. Estamos a favor de que os proveedores do Concello cobren, pero non por esta vía de aprobar un préstamo sen saber as condicións.

O mecanismo de financiación non é un aporte de cartos ás administracións locais, para que elas os administren, senón a posibilidade de acollerse a unha liña de crédito que deberán reembolsar a longo prazo, co cal se apraza, simplemente, o problema do endebedamento municipal. É máis, aínda non se saben as condicións de como vai ser o crédito, de canto vai ser o seu interese, condicións que decidirá o goberno central, non os concellos, co cal se perde autonomía municipal.

Con todo, si sabemos que nos imos endebedar coa banca privada (o ICO será intermediario das entidades privadas), á que o Banco Central Europeo deu os cartos - os nosos, os de toda a cidadanía - ao 1% e agora elas darán préstamos ás entidades locais de toda a cidadanía a un mínimo do 5%, nun dos maiores roubos á poboación da historia europea.

Coa nosa oposición estamos dicíndo non a esta operación orquestrada polo goberno central, non ao plano de axuste presentado polo goberno local, que contén elementos positivos (coma a previsión de medidas de inspección tributaria ou as medidas de aforro en alumeado público), aínda que é insuficiente, porque non incide no esencial: adecuar as necesidades de persoal ás necesidades reais do Concello de Sober, sen perxuizo dos servizos básicos. 

Por outra parte, este Real Decreto beneficirá principalmente ás grandes empresas, as grandes acreedoras dos concellos. En Sober, un gran volume de facturas pendentes corresponden a FENOSA, e aquí non podemos deixar de resaltar a inxstiza que supón que as empresas eléctricas obteñan beneficios astronómicos pola explotación dos nosos ríos sen contrapartidas para esta zona en canto a aforro na factura da luz.

Con este decreto, na práctica, trasládanse as débedas das Autonomías áos Concellos. No caso galego, é evidente que se trasladan os problemas derivados dos recurtes dunha administración, a Xunta, aos concellos. Así, a Xunta acometeu un brutal recurte nos Servizos Sociais dende que goberna o PP e, por outra parte, vén de aprobar un decreto que deixa sen financiamento da Xunta no Servizo de Axuda no Fogar Básico aos concellos de menos de 20000 habitantes.

O problema de base é a insuficiente financiación das administracións locais, derivada dun modelo fiscal xeral inxusto, que pon o maior esforzo fiscal nas maiorías sociais traballadoras e que non persegue a fraude fiscal dos máis ricos. É o goberno da plutocracia, das persoas máis enriquecidas, en varios aspectos: non pagan en impostos o que lles corresponde e o Estado salva á banca privada e logo acóllese a préstamos coas entidades bancarias a un interese superior ao que o BCE lles deixou os cartos a estas - as mesmas entidades bancarias privadas que reparten astronómicas pensións entre os seus directivos ou que especulan en operacións de alto rico e logo non dán préstamos ás persoas que os precisan -. Todo isto, en lugar de impulsar unha banca pública ao servizo da economía real, como é as necesidades básicas que prestan as administracións.

Sen financiamento adecuado, as administracións non poden resolver as necesidades da maioría social, ergo non serven. Na práctica, os concellos coma o noso non teñen suficiencia financeira, apenas hai para inversións reais unha vez detraídos os gastos de funcionamento da propia administración - o gasto social é unha inversión valiosa, pero depende da Xunta e agora tamén da Deputación, e foi recurtado brutalmente pola Xunta.
Sen capacidade de elixir onde gastar, o que non hai é democracia real nas institucións locais, por inanición, por non podermos facer case nada máis que xestionar o existente. Cómpre unha reestruturación da administración local, pero en base a criterios de beneficio para as maiorías sociais e non en base a recurtes e centralización de servizos.